Kosa kata Bahasa_Banjar

Kosa kata loghat Banjar Hulu tetap ada bezanya sesama subloghat bahasa Banjar, tetapi jelas tidak ditemui dalam dialek Banjar Kuala, ataupun sebaliknya kosa kata seperti unda (aku), dongkah (sobek besar), atung (taat) dan sebagainya dalam loghat Banjar Kuala tidak ditemui dalam loghat Banjar Hulu. Dilihat dari kosa kata, baik dalam hal jumlah maupun variasi subdialeknya, tampaklah dialek Banjar Hulu jauh lebih banyak dan kompleks. Misalnya antara satu subloghat dengan subloghat lain, seperti Alabio, Kalua, Amuntai dan lain-lain banyak berbeza kosa katanya, sehingga dapat terjadi kosa kata yang digunakan di satu kawasan tidak jarang atau kurang biasa dipergunakan di kawasan lain. Tetapi dibandingkan dengan loghat Banjar Kuala, subloghat Banjar Hulu ini lebih berdekatan dengan satu sama lain. Oleh itu, di dalam Kamus Banjar–Indonesia, bahasa Banjar selalunya hanya dibezakan antara Banjar Kuala (BK) dan Banjar Hulu (BH). Dalam perkembangannya, pergaulan dan pembauran sesama kedua-dua penutur loghat tersebut semakin kuat.[13]

Banjar Hulu[24]Banjar Kuala[25][26]Melayu
baduharabakurinahdengan sengaja
bibitjumput/ambilambil
bungas/langkarmulik/baik rupacantik
caramcalaptergenang air
canggarkajungtegang/ereksi
ampahmaraarah
banyu hangatbanyu panasair panas
hangkuinyaringnyaring
hagangasanuntuk
gani'idanganimenemani
ma-hurupma-nukarmembeli
padu/padangandapurdapur
hingkatkawadapat/boleh
pawawadahtempat
himpat/tawak/tukun/hantuphamputsambit (lempar)
araihimungsenang
tiringlihatmemandang
tingaulihattoleh
balalahbakunjangbersiar-siar
lingirtuangtuang
tutitadih/hintaditadi
ba-ugahba-jauhmenjauhi
macalnakalnakal
balailanggarsurau
tutuicatukmemalu
kadaiwarungwarung
kau'nyawakamu
diakuundaaku
di siadi sinidi sini
bat-kuampun-kuaku punya
ba-cakutba-kalahiberkelahi
ba-cakutba-pingkutberpegangan pada sesuatu
dianggaluhpanggilan anak perempuan
nini lakikaidatuk
utuhnanangpanggilan anak lelaki
umamamaibu
pugaanyarbaru
salukutbakarbakar
kasalukutan/kamandahankagusangankebakaran
tajuaampihberhenti
acil lakiamangpaman

Perbezaan dalam sebutan fonem:

Banjar HuluBanjar KualaIndonesia
gamat/gimitgémét/gumutpelan
miringméréngmiring
bingkingbéngkéngcantik
bapandirbepéndérberbicara
anggit-kuanggih-kupunya-ku
hanyaranyarbaru
hampatungampatungpatung
intangpintangsekitar
ma-haritma-aritmenderita
hakunhakonbersedia
halaralarsayap
gusilgosélmerengek
gibikgébékkibar/getar
gipakgépaksenggol
kuda gipangkuda gépangtarian kuda-kudaan
gipihgépéhpipih

Contoh Loghat Banjar Hulu

  • Hagan apa hampiyan mahadang di sia, hidin hudah hampai di rumah hampian (Dialek Kandangan?)
  • Sagan apa sampiyan mahadang di sini, sidin sudah sampai di rumah sampiyan. (Banjar populer)
  • Inta intalu sa’igi, imbah itu ambilakan buah nang warna abang awan warna ijau sa’uting dua uting. Jangan ta’ambil nang igat (Dialek Amuntai?)
  • Minta hintalu sabigi, limbah itu ambilakan buah nang warna habang lawan warna hijau sabuting dua buting. Jangan ta’ambil nang rigat.(Banjar populer)

Rujukan

WikiPedia: Bahasa_Banjar http://www.antara-sumbar.com/id/berita/nasional/d/... http://kamusbahasabanjarkuala.blogspot.com/2008/10... http://www.ethnologue.com/14/show_language.asp?cod... http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=b... http://www.ethnologue.com/show_map.asp?name=IDK&se... http://www.mybanjar.com/?lang=my&cat=1&id=1&mnu=1 http://members.tripod.com/~serambi_banjar/index401... http://www.wisatamelayu.com/id/news.php?a=SERvcVQv... http://iwanfauzi.files.wordpress.com/2008/12/makal... http://www.usd.ac.id/06/publ_dosen/phenomena/82/so...